Türk Kahvesi Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Türk kahvesi, Osmanlı dönemlerinden günümüze kadar gelmeyi başarmış klasik bir lezzettir. 2013 senesinde UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miraslar listesine giren bu kahve, telvesi süzülmeden servis edilen tek kahve çeşidi olarak bilinmektedir. Kavrulma derecesine bağlı olarak, bir porsiyon Türk kahvesinin içerisinde 50 ila 65 adet arasında farklı tat ve koku kaynağı kullanılmaktadır.
Türk Kahvesi Tarihçesi
Türk kahvesi, 1300’lü yılların başlarında ve Habeşistan’ın Kaffa yöresinden çıkmıştır. Araştırmacılar, kahve sözcüğünün Kaffa adından geldiğine inanmaktadır. Osmanlı’da Yemen Valisi olarak hizmet veren Özdemir Paşa, Türk kahvesini ilk tattığında hayran kalmıştır. Bunun üzerine kahveyi İstanbul’a getirmiş ve Tahtakale’de özel pişirme yöntemleri ile lezzetlendirerek servis edilmeye başlamasını sağlamıştır. Bu pişirme yöntemleri kahve çekirdeklerinin aromasını arttırmış ve adı “Türk kahvesi” olarak değiştirilmiştir.
O dönemlerde hızla popülarite kazanan Türk kahvesi, saray mutfaklarından halkın evlerine kısa sürede geçiş sağlamıştır. Aynı zamanda diğer ülkelerden gelen tüccarlara ikram edilerek, Avrupa kıtasına da yayılması sağlanmıştır. Günümüzde espressonun yanı sıra en sık tüketilen ve tüm dünyada servis edilen kahve türleri arasında yer almaktadır.
Türk Kahvesinin Türk Kültüründeki Yeri Nerededir?
Türk kahvesi, adından da anlaşıldığı üzere Türk kültüründe oldukça önemli bir yere sahiptir. İngiltere’de yaygın şekilde uygulanan 5 çayı kavramı gibi, Türk kahvesinin de tüketilmek için ideal bir zamanı bulunmaktadır. Genel olarak sabah ve öğle saatleri arasında, tok karna içilmektedir. Bu nedenle her sabah yapılan kahvaltı adı da kahve altı sözcüklerinin bir araya gelmesi sonucunda oluşmuştur.
Türk kahvesi aynı zamanda atasözlerinde, dini bayramlarda, geleneksel merasimlerde, misafir ağırlamakta ve fal bakmak gibi alışkanlıklarda da önemli bir yere sahiptir. Atalarımız, ikram edilen bir fincan kahvenin 40 sene hatırı olacağını söyleyerek kültürümüzdeki değerini vurgulamıştır.
Türk Kahvesinin Faydaları Nelerdir?
Türk kahvesinin faydaları, her yaş grubundan insan için saymakla bitmemektedir. Yapılan araştırmalar, günde 2 fincana kadar Türk kahvesi içmenin sağlık açısından sayısız faydası olduğunu kanıtlamaktadır. Ancak daha fazla miktarda kahve tüketimi, kalp çarpıntısı ve uyku bozuklukları gibi istenmeyen sağlık sorunlarına neden olmaktadır. Türk kahvesinin bilinen en yaygın faydaları şu şekilde sıralanmaktadır:
● Kolon kanseri görülme riskinin ¼ oranında azalması,
● Zihinsel aktivitelerin artırılması,
● Bağırsak kanseri riskinin yarı yarıya düşüş göstermesi,
● Dikkatin toplanması ve odaklanma sorunlarının giderilmesi,
● Sindirim faaliyetlerinin düzenlenmesi,
● Fazla kiloların verilmesi,
● Vücutta biriken yağların parçalanması ve vücuttan atılması,
● Hafızanın güçlenmesi,
● Kandaki kötü kolesterol seviyesinin azalması,
● Meme kanseri görülme riskinin düşüş göstermesi,
● Sosyalleşmeyi sağlayarak duygu durumu ve psikolojinin iyileştirilmesi,
● Şeker hastalığı görülme riskinin azaltılması,
● Karaciğer yağlanması riskinin düşüş göstermesi,
● Parkinson hastalığı oluşumunun engellenmesi,
● Başta astım olmak üzere solunum yolu hastalıklarının görülme riskini azaltması,
● Ağrı kesici özellik taşıması,
● Pankreas kanserine yakalanma riskini azaltmasıdır.
Türk kahvesinin faydalarından yararlanmak için şekersiz içilmesi önerilmektedir. Aksi halde vücuda fazla şeker alınması, istenmeyen sağlık sorunlarına neden olacaktır. Aynı zamanda kahve içtikten sonra kalan telve, cilt bakımında ve temizlikte de etkili bir ürün olarak değerlendirilmektedir.
Çocuk Gelişiminde Türk Kahvesinin Önemi
Yapılan araştırmalar, Türk kahvesi içen çocukların zihinsel aktivitelerinin daha güçlü olduğunu ve odaklanma sorunları yaşamadıklarını kanıtlamıştır. Ancak kahvenin şekerli içilmesi, beyin gelişimini olumsuz etkilemekte ve zihinsel faaliyetlerin hızında düşüşe neden olmaktadır. Uzmanlar, aynı zamanda güçlü bir antioksidan da olan Türk kahvesinin şekersiz ve 1 fincandan fazla olmamak kaydıyla tüketilmesinin çocuk gelişiminde önemli bir yer tuttuğunu belirtmektedir.
Çocuklarda yoğun şeker ve kafein tüketimi, sinir sistemi ve beyin gelişimini olumsuz etkilemektedir. Aynı zamanda büyüme gerilikleri, uyku bozuklukları, kalp ritim bozuklukları ve kemik yoğunluğu düşüklüğü gibi sorunlara da neden olabilmektedir. Bu nedenle Türk kahvesinin yalnızca 13 yaşından büyük olan çocuklar tarafından ve önerilen şekilde tüketilmesi gerekmektedir.
Türk Kahvesi Ne Sıklıkla Tüketilmelidir?
Türk kahvesinin yararları hakkında yürütülen çalışmalar, günde 1 ila 3 fincana kadar tüketilmesinin sağlıklı olduğunu ortaya çıkarmıştır. Ancak ideal ölçü, günde 2 fincan olarak belirtilmektedir. Dikkat edilmesi gereken nokta ise kahvenin şekersiz hazırlanması ve çok geç saatlerde içilmemesidir. Aynı zamanda kafein, vücutta su tutulmasına neden olacağı için düzenli kahve içen kişilerin yeterli su tüketimini sağlamaları önem taşımaktadır.
